ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΖΕΣΤΗΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 1988

 

Οι πανελλήνιες εξετάσεις της δικής μου «σειράς», σημαδεύτηκαν από τη μεγάλη απεργία των καθηγητών.

Ήταν 1988, ήμουν στην Δράμα, 3ο Λύκειο, στο κτίριο του ένδοξου πάλαι ποτέ Γυμνασίου Αρρένων. Τέσσερις δέσμες, διάλεξα την 3η. Τριτοδεσμίτης, υποψήφιος για τη Νομική Θεσσαλονίκης – αλλά πέτυχα στη Γαλλική Φιλολογία Θεσσαλονίκης με Μ.Ο. 17,25 (ήμουν δέκατος από το τέλος, με 17,25 τότε.. Για φαντάσου). Η Νομική ήθελε τουλάχιστον 0,5 υψηλότερο μέσον όρο για Κομοτηνή και 1 μονάδα υψηλότερο μέσον όρο για Θεσσαλονίκη.  Διάβασμα, άγχος, παπαγαλία, κατανόηση, αγωνία… Εκείνη την «Εξωτερική Πολιτική του Καποδίστρια», τον «Νεοελληνικό Διαφωτισμό» και την απύθμενη μαρξιστική μαλακία του κόκκινου βιβλίου της ιστορίας, τα είχα μάθει κυριολεκτικά όπως ο καλός ηθοποιός το ρόλο του… νεράκι!

Βασική καθηγήτρια των περισσοτέρων μαθημάτων της τρίτης δέσμης η Κα Σ. Π. Μεγαλοστέλεχος της Τοπικής Οργάνωσης του ΚΚΕ, όπως και πολλοί καθηγητές μου στο 3^ο Λύκειο. Ήμουν αριστούχος με διαφορά. Θυμάμαι, όλες μου οι εκθέσεις ξεκινούσαν με τη μαγική φράση «Ζούμε σε μια καταναλωτική κοινωνία, όπου η πάλη και ο αγώνας των ανθρώπων κτλ κτλ». Το γνωστό ποίημα για να παίρνω καλό βαθμό από την σούπερ αριστερή καθηγήτριά μου. Ήταν καλός άνθρωπος, που μας νοιαζόταν πάρα πολύ, όμως το αριστερό κώλυμά της, μας μεταδόθηκε στον τρόπο σκέψης σαν ιός ιλαράς.

Συμμαθητές μου ο Φίλιππος που πέρασε Ιστορία Αρχαιολογία, ο Κώστας που πέρασε Αγγλική Φιλολογία, και κατόπιν ο συρφετός των κοριτσιών: η Μαρία νηπιαγωγός, η Εριέτα Νομική, η Τόλη Φιλολογία, η μικρή Μαρία Ποιμαντικό και πολλές ακόμη που τις λησμόνησα… 30 χρόνια πέρασαν.

Η απεργία των καθηγητών ήταν μια από τις πιο σκληρές ιστορικά, συνδικαλιστικές μάχες του κλάδου. Ξεκίνησε στις 7 Μαΐου και έληξε στις 23 Ιουνίου -κηρύχθηκε παράνομη και καταχρηστική από τα δικαστήρια. Τα αιτήματα, όπως πάντα γελοία και οικονομικά. Κλασσικός μεταπολιτευτικός συνδικαλισμός, ο ιδρυτής του μπάχαλου, της ασυδοσίας και του μηδενισμού που τον έσπειραν στη γενιά μου τόσο βαθιά που δεν μπορούμε να καταλάβουμε πλέον, μέσα από την καταστροφή που ζήσαμε, τι είναι και τι όχι δημιουργικό.

Ο υπουργός Παιδείας της κυβέρνησης Ανδρέα Παπανδρέου ήταν ο Απόστολος Κακλαμάνης. Αυτός «χρεώθηκε» την πολυήμερη απεργία (37 μέρες κράτησε), καθαιρέθηκε και στις 2 Ιουλίου 1988 υπουργός τοποθετήθηκε ο Γιώργος Παπανδρέου, γιος του πρωθυπουργού, γνωστός έκτοτε και ως Γιωργάκης.

Πολύ διάβασμα… Πολλή αγωνία. Και αφόρητη ζέστη. Μόνη μου παρηγοριά ο κύριος Αλέξανδρος Κορίνης, ο φροντιστής μας… Μας ενέπνεε σιγουριά και ηρεμία. Όσοι πηγαίναμε στα θρανία του περάσαμε σε ΑΕΙ, στην α’ ή στη β΄ επιλογή μας. Λεβέντης.

Ήταν αρκετά μακρύ το διάστημα για να αντέξουμε… Κινδύνευα να χάσω τη μπάλα. Θα έχω να θυμάμαι τη γλυκιά μου δασκάλα των γαλλικών, την  άρτι αποφοιτήσασα από τη Γαλλική Φιλολογία ΑΠΘ εκείνο τον καιρό, την «πιτσιρίκα» στα μάτια όλων Μαρία Τσινεβίδου… Ήμουν ο πρώτος μαθητής της καριέρας της που πήρε Certificat de langue française στο τέλος της Α’ Λυκείου και ο πρώτος επίσης που δυο χρόνια μετά το πτυχίο της γλώσσας θα δοκίμαζε να δώσει πανελλήνιες για Γαλλική Φιλολογία, έστω και ως δεύτερη επιλογή, μετά τη νομική. Η γλυκιά μου και πανέμορφη δασκάλα, με αντιμετώπιζε σαν το μικρό της αδερφάκι… 3ωρο μάθημα κάθε Σάββατο με σοκολάτες, γλυκά, παγωμένους χυμούς και παγωτά… Αχ Μαρία μου… Η πιο γλυκιά παρουσία στην πιο άχαρη χρονιά… Θυμάμαι που η Μαρία δεν μου έπαιρνε χρήματα. Ήμουν το καμάρι της και ουσιαστικά το πρώτο της επαγγελματικό στοίχημα. Ξενυχτούσε για να μου ετοιμάσει δελτία ασκήσεων και ερωτήσεων επί κειμένων του σύγχρονου τότε γαλλικού τύπου. Το μάθημα της Μαρίας και του κυρ Αλέξανδρου ήταν η όαση στην κόλαση της ζέστης εκείνου του καλοκαιριού.

Κάπου λοιπόν στις αρχές Ιουλίου, ο Κακλαμάνης αντικαταστάθηκε από τον υιό Παπανδρέου, με τη μομφή ότι δεν κατόρθωνε να λύσει το πρόβλημα παρά την αυξανόμενη πίεση από κάτω (γονείς και μαθητές) προς τα επάνω (κυβέρνηση). Ήταν για πρώτη φορά Υπουργός ο Γιωργάκης που αργότερα έγινε Γιώργος –ΓΑΠ- και μας κυβέρνησε (πιο πριν διετέλεσε μόνο υφυπουργός Πολιτισμού).

Στις 14 Ιουλίου, εν μέσω καύσωνα, ξεκίνησαν και για εμάς οι πανελλαδικές εξετάσεις! (ολοκληρώθηκαν στις 20 Ιουλίου για τα γενικά μαθήματα και στις 27 Ιουλίου για εμένα στη Θεσσαλονίκη για τα Γαλλικά).

Έζησα μια τεράστια φρίκη. Η θερμοκρασία δεν έπεφτε κάτω από τους 27 βαθμούς Κελσίου ούτε στις 5 το πρωί. Στο εξεταστικό κέντρο ήμασταν από τις 7.00 το πρωί, τα θέματα έρχονταν στις 8.00. Λίγες μέρες πριν τις εξετάσεις ο κυρ Αλέξανδρος μας έδωσε για κάθε μάθημα ένα φυλλάδιο με θέματα sos… 20 sos της ιστορίας… Και έπιασε και τα 4 θέματα. 5 sos στο γνωστό των αρχαίων κι άλλα τόσα στο άγνωστο… Έπιασε το γνωστό κι από το άγνωστο έπεσε μια περικοπή 3 σειρές πιο κάτω από το sos που μας είχε δώσει. Ομοίως στα Λατινικά. Ε, η Έκθεση ήταν εκτός sos… Πλην της Έκθεσης, έγραψα σχεδόν άριστα στα άλλα τρία μαθήματα… Στην Έκθεση έγραψα το καθόλου τιμητικό για την αίγλη μου 12,875… Το όνειρο της Νομικής απομακρυνόταν με τόσο χαμηλό βαθμό… Γαμώ το… Ας όψεται εκείνη η κομμουνιστική εισαγωγή: «Ζούμε σε μια καταναλωτική κοινωνία κτλ κτλ»… Μάλλον θα έπεσα σε εξεταστές που δεν ήταν σαν τη δασκάλα του σχολείου μου. Πέρασα στη Γαλλική Φιλολογία τελικά… Χάρη στη μάνα μου και την αδερφή μου που έκαναν τα αδύνατα δυνατά να κατέβω στη Θεσσαλονίκη να δώσω εξετάσεις. Ήμουν τόσο σίγουρος ότι αρίστευσα στα μαθήματα της δέσμης που θεωρούσα περιττό να χαλάσω το χρόνο μου κατεβαίνοντας στη Θεσσαλονίκη εν μέσω 38 βαθμών Κελσίου υπό σκιάν για να δώσω γαλλικά. Κι όμως… Μανούλα, σ’ ευχαριστώ… Σοφία μου αδερφούλα μου, σου χρωστώ το χαλάρωμα και το ξεμουλάρωμα… Με ξύπνησες με παγάκια και τελικά έδωσα και πέρασα.

Εκείνο το πρωινό της 27^ης Ιουλίου 1988 στη Θεσσαλονίκη, ήμασταν 4-5 αγόρια και 200 κορίτσια… Είχα πει και την προσευχή… Έγραψα πολύ πρόχειρα και κυριολεκτικά σε 70 λεπτά έκλεισα την κόλλα μου, την παρέδωσα και βγήκα έξω… Η Σοφία με γύριζε στα αναψυκτήρια, τα εστιατόρια και τις βραδινές ντίσκο της Θεσσαλονίκης… Ααααα… Όλα κι όλα! Ξέδωσα!

Τον καιρό εκείνο, τα ΑΕΙ (και τα ΤΕΙ) θεωρούνταν η απόλυτη πανάκεια. Αν πετύχαινες καθάριζες για 4-5 χρόνια. Ήταν η εποχή που τα πράγματα άρχισαν να ξεχειλώνουν και στα πανεπιστήμια, που τα πτυχία γίνανε σιγουράκι κι ευκολάκι ειδικά για τους αιώνιους φοιτητές. Αν έμπαινες, έβγαινες. Αργά ή γρήγορα έβγαινες...

Η γενιά μου δυσκολεύτηκε να αποκατασταθεί επαγγελματικά… Ήμασταν ευτυχείς ως φοιτητές και δυστυχείς ως απόφοιτοι. Ψάχναμε όλοι μας επαγγελματική αποκατάσταση σύμφωνα με ό,τι σπουδάσαμε… Θυμάμαι το βλέμμα της υπεύθυνης των σχολών/φροντιστηρίων ξένων γλωσσών «Στρατηγάκη» Θεσσαλονίκης, όπου στα 24 μου έδινα συνέντευξη για να με προσλάβουν ως ωρομίσθιο καθηγητή γαλλικών. Κυριολεκτικά χωρίς καμία γνωριμία, χωρίς καμία σύσταση με αντιμετώπιζαν σαν σκουπίδι. Ομοίως και σε δυο τρία συνοικιακά φροντιστήρια της Θεσσαλονίκης… Κατά τα λοιπά ήθελα να κάνω οικογένεια καιμεταπτυχιακές σπουδές… Τα κατάφερα βέβαια όλα, αλλά με αίμα, δάκρυα και ιδρώτα που δεν είχαν καμία σχέση με τις πανελλήνιες της μεγάλης ζέστης, ούτε με το ρολάρισμα των σπουδών της Γαλλικής Φιλολογίας (σπούδασα Γαλλική [1988-1993] και κατόπιν Θεολογία [1994-2002]... Σπουδές χαλαρές. Χωρίς πολλή πίεση... Μακριά από κάθε ερευνητική και επιστημονική οργάνωση που πρέπει να έχει σήμερα ένας σπουδαστής).

Και σήμερα;

30 χρόνια μετά, παντρεμένος με δυο κορίτσια, με 18 χρόνια υπηρεσίας στην πλάτη μου, διορισμένος, τοποθετημένος στην Ξάνθη, ζώντας στην Κω λόγω θέσεως συζύγου, με προσδοκίες για ξεκίνημα διδακτορικού οσονούπω, έχω την αίσθηση του αδικαίωτου… Το βιος μου είναι στη Δράμα, αλλά είναι μάλλον αδύνατο να πάω στην πατρίδα μου…

30 χρόνια μετά κι έχω ένα απύθμενο μίσος στον συνδικαλισμό και ειδικά στους συνδικαλιστές εκπαιδευτικούς. Έρχεται να μας μιλήσει κάποιος συμπαθής συνάδελφος τις παραμονές κάποιων καθηγητικών εκλογών και θέλω να τον βρίσω και να τον μουτζώσω… Δίκαιο ή άδικο το αίσθημά μου, οι πανελλήνιες της μεγάλης ζέστης, δημιούργησαν μέσα μου ένα αίσθημα δικαιοσύνης… «Τι σου φταίνε ρε μαλάκα τα παιδιά;»… Το ίδιο αισθάνομαι σε κάθε απεργία… Απεργούσαν 190 άνθρωποι στο μετρό Αθηνών τις προάλλες και «τιμωρούσαν» μερικά εκατομμύρια φτωχών εργαζόμενων… Η εργατιά και η φτωχολογιά της Αθήνας δεν μπορούσε να πάει στη δουλειά της. Από 190 απεργούς.

Πανελλήνιες εξετάσεις και φέτος… Ο πλέον ανεκδιήγητος σημερινός υπουργός της Παιδείας, ο Γαβρόγλου, ετοιμάζεται λέει να τις καταργήσει… Καγχάζω μπροστά στον αριστερό λαϊκισμό… Ψέμα, αναξιοκρατία, εχθρότητα στην αριστεία και ανεργιοφιλία… Τα 2 μεγάλα ανίψια μου, απόφοιτοι ΑΕΙ και ΤΕΙ, δουλεύουν σε μεγάλη τουριστική επιχείρηση στην Κρήτη σαν δούλοι για μισθό δούλου. 480€ ο ένας, 600€ ο άλλος… Με ένσημα!!!

Τουρισμός: η μεγάλη αυταπάτη. Η μεγάλη χίμαιρα της Ελλάδας.

Καλή τύχη παιδιά…

Υ. Γ. Είμαι συνομήλικος με τον δημοσιογράφο και νομικό της Θεσσαλονίκης Γιάννη Κεσσόπουλο. Πρώτος αυτός, τούτες τις μέρες θυμήθηκε τις "Πανελλήνιες της μεγάλης ζέστης" και έγραψε κάτι στο facebook. Διαβάζοντάς τον μ' έπιασε το μεράκι να θυμηθώ τα δικά μου...