Είδα τον "Άνθρωπο του Θεού"

 

Είδα τον "Άνθρωπο του Θεού".

Προηγουμένως είχα διαβάσει λογιών λογιών κείμενα. Κυρίως θετικά, ορισμένα ενθουσιώδη και μερικά υπερασπιστικά του θέματος, όχι του περιεχομένου.

Γεννήθηκα Χριστιανός όπως άλλοι γεννιούνται κωφάλαλοι. Θέλω να πω ότι, όσο και να με πληγώνει η μάνα μου, η Εκκλησία, πάντα θα την αποδέχομαι ως μάνα μου. Και θα θυμώνω με τις αντίχριστες προκαταλήψεις πεφωτισμένων στοχαστών που αμολάνε τη μία βλακεία μετά την άλλη εναντίον του Χριστού, των αγίων του και της Εκκλησίας του.

Έτσι, αναρτήσεις σαν αυτές του Τατσόπουλου ή του Ψαριανού -που κατά τα λοιπά τους εκτιμώ πάρα πολύ- με ξένισαν.

Λοιπόν... Πήγα και είδα την ταινία. Άφησα λίγο χρόνο να περάσει για να την επεξεργαστώ. Και ιδού γράφω ό,τι αισθάνθηκα κατάλληλο για να θίξω...

Θα χωρίσω την κριτική μου στα θετικά, στα αρνητικά και στα θεολογικά, όπως τα αντιλαμβάνομαι και τα τρία με τις λίγες κινηματογραφικές γνώσεις και τις κάπως περισσότερες θεολογικές που κατέχω:

α) Θετικά... Υποδειγματικό γύρισμα. Άψογη φωτογραφία. Παιχνίδι του ασπρόμαυρου με το έγχρωμο. Τρελλή συμβολική παραμυθία. Ένας πρωταγωνιστής που δεν παίζει με τα λόγια του αλλά με το βλέμμα του. Δευτεραγωνιστές που υποδύονται πρόσωπα από στιγμιότυπα μιας μεγαλειώδους ζωής. Μοναχικής ζωής. Φανταστική μουσική. Η Γελένα Πόποβιτς είναι φανταστική χειρίστρια του φακού και του πλάνου.

Β) Αρνητικά... Ποιος βλάκας έβαλε ανθρώπους που μιλούν νηπιακά αγγλικά απλής συνεννόησης, να παίξουν στην αγγλική γλώσσα; Τη εξαιρέσει του Χρήστου Λούλη, της Τόνιας Σωτηροπούλου, του Μίκυ Ρουρκ, του Αλεξάντερ Πετρόφ και ενός μικρού κοριτσιού, οι λοιποί 100 ηθοποιοί θυμίζουν Λαυρέντη Μαχαιρίτσα: "Στου Στρατηγάκη την αυλή και στ' άλλα ινστιτούτα, η γλώσσα κόκκαλα δεν έχει, μα κόκκαλα τσακίζει, με γιες και σόρρυ και λοιπά και με σπασμένα αγγλικά...". Με τόσο ξένη γλώσσα, οι ερμηνείες μετριάζουν την καλοσύνη των ηθοποιών...

Β) Θεολογικά (ένα αρνητικό κεφάλαιο κριτικής της ταινίας).

Ι: Πιο επιφανειακή θέαση της έννοιας "άγιος" και πιο απόκοσμη καταγραφή της ζωής ενός χριστιανού δεν μπορούσα να φανταστώ...

Η προσωπικότητα του Αγίου Νεκταρίου, όπως αποτυπώθηκε από τον εξαιρετικό Σερβετάλη και την Πόποβιτς, για έναν χαρούμενο κοσμικό θεατή είναι αφορμή προβληματισμού περί την κατάθλιψη...

Έχω συναντήσει πολλούς τέτοιους ιερείς και μοναχούς, σε μοναστήρια ή σε ενορίες οι οποίοι αντιλαμβάνονται εντελώς στρεβλά την καθημερινή τους μαρτυρία στον κόσμο, στο λαό, εκπέμποντας ένα μόνιμα κατατεθλιμμένο προφίλ. Χωρίς χαρά, χωρίς ζωή, χωρίς έρωτα... Τι να την κάνεις την αγάπη Χριστού ρε παιδάκι μου, αν δεν εκπέμπεις ο ίδιος αγάπη, χαρά και έρωτα;

Η Πόποβιτς, που υπογράφει και το σενάριο, δεν διστάζει να αγγίξει το θέμα της διαφθοράς της Εκκλησίας, ή την προαιώνια σύγκρουση της Λογικής και της Πίστης... Σταματά όμως στα επιφανειακά... Δεν ενδιαφέρεται να εμβαθύνει και ν' αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της σκέψης.

Εκείνο, λοιπόν, που απομένει είναι μια ταινία μονοδιάστατη, γκρίζα και απαθής, για ένα θέμα πολυδιάστατο, εκρηκτικό και γεμάτο πάθος... την αγιοσύνη και τη μαρτυρία. Να ζεις μόνο αγαπώντας, να ζεις στο μέτρο που αγαπάς και ερωτεύεσαι, να μαρτυράς και να βιώνεις το πάθος της αγάπης της ζωής...

ΙΙ: Η εμμονή στα στιγμιότυπα αδικίας που υπέστη ο Νεκτάριος Κεφαλάς από το -επιτρέψτε μου- "πούστικο" ιερατείο της εποχής του και η στάση του, να αντιδρά παθητικά στρέφοντας κάθε παρειά για σφαλιάρα, συγχωρέστε με, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΓΙΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΜΜΙΑ. Σαφώς ουδείς άγιος δημιούργησε συνθήκες αντεκδίκησης σε αδικία που υπέστη. Όμως πού είναι το Παύλειον "Ρωμαίος Πολίτης ειμί και Καίσαρα επικαλούμαι"; Άγιος σημαίνει δρομοδείκτης παραδείγματος προς το Χριστό. Όχι μαζόχας.

ΙΙΙ: Ο Νεκτάριος Κεφαλάς είναι ένας τεράστιος άγιος, πολυγραφότατος. Στράφηκε ιδιαίτερα εναντίον των ζηλωτών χριστιανών. Έγραψε θεολογικά βιβλία για τους μαθητές της Ριζαρείου. Δίδαξε θεολογικά γράμματα πολλά και επί παντός... Δεν καθάριζε μόνον τουαλέτες, ούτε έφτιαχνε μόνον λιθόχτιστους τοίχους και κηπάρια. Γιατί αυτή η κινηματογραφική και χριστιανική αδιαφορία προς τα γράμματα και η εμμονή στο δήθεν παράδειγμα που έχει έντονο το στοιχείο της θλίψης και μόνο της θλίψης;

Σε άλλη μου ανάρτηση, έχω μιλήσει, έχω γράψει για την προσωπική μου γνωριμία με έναν αναγνωρισμένο άγιο, τον Άγιο Παΐσιο. Η εμπειρία μου μιλά για έναν άνθρωπο όλο χαρά και καλόγνωμη κουβέντα... Εδώ, η Γελένα Πόποβιτς ερωτεύεται την απόκοσμη θλίψη που προκαλεί ενοχές στον χριστιανό θεατή (και θυμηδία ή χασμουρητά στον άθρησκο)... Η Πόποβιτς ερωτεύεται τη σιωπή του ιερέα που δεν παρεμβαίνει, αντί για τη φλόγα της αγάπης που μεταδίδεται με το κήρυγμα, την κατήχηση, την ιεραποστολή και βεβαίως τη σάρκωσή τους στην Θεία Λειτουργία, ως Εικόνα της Βασιλείας του Θεού.

IV: Βαρέθηκα να βλέπω έναν τύπο να κάνει συνεχώς μετάνοιες και να προσεύχεται ατομικά... Σε έναν άγιο θα ήθελα να δω τον συνεπαρμό της κοινότητας... Τέτοιος συνεπαρμός είναι το "Αγαπήσωμεν Αλλήλους ίνα εν ομονοία ομολογήσωμεν" ή το "Πληρωθήτω τὸ στόμα ἡμῶν αἰνέσεως, Κύριε, ὅπως ἀνυμνήσωμεν τὴν δόξαν σου· ὅτι ἠξίωσας ἡμᾶς τῶν ἁγίων σου μετασχεῖν Μυστηρίων· τήρησον ἡμᾶς ἐν τῷ σῷ ἁγιασμῷ, ὅλην τὴν ἡμέραν μελετῶντας τὴν δικαιοσύνην σου".

Στην ταινία δυο ή τρεις μετρημένες σκηνές είναι ουσιαστικά λειτουργιολογικές (με πιο δυνατή, τη σκηνή ενός εσπέριου "Φως Ιλαρόν" που ψάλλεται από τις μοναχές της μονής). Χωρίς όμως αίσθηση αγκαλιάς... Ως εκκλησιαζόμενος ρε παιδιά, έχω βαρεθεί να παρευρίσκομαι σε παράλληλες μοναξιές που απλώς νηστεύουν!!!

Συνελόντι ειπείν: όχι... Η ταινία μας μεταφέρει κάτι που δεν είναι πραγματικά εκκλησιαστικό. Μας μεταφέρει ένα κοσμοείδωλο νεοπλατωνικού καρκίνου το οποίο -κατά τη γνώμη μου- έχει καταλάβει τον σύγχρονο μοναχισμό και την αντίληψη περί ασκητισμού πολλών ιερωμένων... Ιερωμένων που δεν έχουν τι να πουν, γιατί αναπαράγουν δήθεν "βιώματα"... Όχι φίλοι μου... Τέτοιον αγράμματο και αστοιχείωτο χριστιανισμό δεν τον θέλω... Τον βαριέμαι. Η αγιότητα περιλαμβάνει βιβλική και συστηματική θεμελίωση. Με βιωματικά παραδείγματα.

_______________________________

Είμαι σκληρός; τα λέω τσεκουράτα; Συγχωρέσετέ μου παιδιά τη διάθεσή μου να εκφράσω αυτά που νιώθω. Οι εκκλησιαστικοί φίλοι δείτε καλοπροαίρετα τα γραφόμενά μου και μην αμολύσετε τσαμπουκάδες. Δεν θα απαντήσω.

Οι μη εκκλησιαστικοί, να ξέρετε ότι παρά τα όσα θα σας κάνουν να χαίρεστε από τα παραπάνω, παραμένω μέλος της χριστιανικής εκκλησίας και την αγαπώ ιδιαίτερα, παρά τις ενστάσεις μου. Τι να κάνουμε; Έχω καημούς και τους ομολογώ δημόσια ρε παιδιά!